Varicella-zoster là một loại vi rút gây bệnh thủy đậu và bênh zô-na. Loại vi rút này nằm im bất động trong rễ dây thần kinh sau khi bệnh nhân bị thủy đậu. Theo viện y tế quốc gia Hoa kỳ, có tới 25% dân số sau khi được chữa khỏi bệnh thủy đậu thì sẽ mắc phải bệnh lý zô na một lần nào đó trong đời do sự hồi sinh của các virus này.
Thời gian và mức độ nặng nhẹ của những cá nhân mắc bệnh zô-na với mỗi người là không giống nhau. Dấu hiệu đầu tiên của bệnh lý zô-na là đau ê ẩm hoặc là tê bì ở một bên của cơ thể, thường là đau nhức ở lưng hoặc ngực nhưng thi thoảng cũng lên cả mặt, đầu, cánh tay hoặc cẳng chân. Ngoài ra còn có các triệu chứng giống như bị cảm cúm như: muốn ói, ỉa chảy, rùng mình nhưng không bị sốt. Zô-na phát ban chỉ có thể được triệu chứng vài ngày sau khi bệnh lý bắt đầu có những biểu hiện này, hoặc cũng có thể sau vài tuần.
Vị trí phát ban thường là bao quanh lưng, bên cạnh sườn, bụng hoặc ngực do vi rút chuyển di bao quanh vị trí rễ dây thần kinh cảm giác bị liên quan– loại dây thần kinh đi ra khỏi cột sống và bao bọc bao quanh 2 bên cơ thể. Cơn đau đi cùng với phát ban có thể ở mức độ nhẹ hoặc nặng nhưng thông thường sẽ biến mất trong vòng 4 tuần. Các vị trí bị phát ban có thể sẽ để lại sẹo.
Hóc búa cốt yếu khi chữa trị bệnh lý zô-na là chứng đau thần kinh sau khi mắc phải căn bệnh này. Chứng đau thần kinh này thường kéo dài khoảng vài tháng cho đến vài năm sau khi bệnh zô-na đã được chữa khỏi. Những ai mắc phải vấn đề này thường bị nóng dữ dội hoặc đau thắt như bị dao đâm tại những nơi trước đó bị phát ban, thêm nữa còn có cảm giác đau day dứt khi có ai sờ vào. Căn do chuẩn xác của vấn đề này thường rất khó xác định nhưng theo lý thuyết là do các nơi bị viêm trước đó làm cho dây thần kinh trở thành quá nhạy cảm nên các cơn đau vẫn được cảm nhận sau khi đã hết viêm.
Chứng đau kinh niênkết hợp với đau thần kinh sau khi bị zô-na gây ra những vấn đề hết sức khó khăn cho cuộc sống của bệnh nhân. Những cử động hàng ngày từ ăn uống cho tới tắm rửa, mặc quần áo trở nên hết sức nặng nhọc. Sau đó bệnh nhân còn có thể bị suy sụp tinh thần do đau mạn tính. Có rất nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng các biện pháp điều trị sớm cho bệnh lý zô-na có thể rút ngắn thời gian người bệnh bị đau nhức. Bệnh nhân nên được chữa trị với các thuốc chống vi rút trong vòng 3 ngày khi bắt đầu bị phát ban.
Một mối quan tâm khác nảy sinh cùng với bệnh lý zô-na là các vấn đề về mắt. Giả dụ mặt cũng bị ảnh hưởng, vi rút cũng có thể ảnh hưởng luôn cả đến giác mạc. Các tổn thương đến mắt sau đó có thể sẽ để lại sẹo, giới hạn tầm nhìn. Để hạn chế điều này chỉ có cách điều trị bệnh thật sớm.
Các cơn đau nhức ở lưng và đau khác do bệnh zô-na tạo lên có thể được giải quyết bằng nhiều cách, lệ thuộc vào mức độ nặng nhẹ và sự yêu chuộng của bạn. Một số người thích sử dụng thuốc chống viêm, một vài khác lại sử dụng miếng dán và kem gây tê để giới hạn đau buốt. Những ai thích dùng các phương pháp tự nhiên thì lại dùng kem cáp-xai-xin. Cáp-xai-xin là một loại hóa chất chiết suất từ quả ớt cay và có tác dụng giảm đau.